👩‍🌾 Livelihood Loan Scheme (DAY-NRLM) — ग्रामीण महिलांसाठी उपजीविकेचा नवा मार्ग

🔷 थोडक्यात परिचय

Livelihood Loan Scheme ही योजना केंद्र सरकारच्या Deendayal Antyodaya Yojana – National Rural Livelihood Mission (DAY-NRLM) अंतर्गत आहे.
ही योजना जन समर्थ पोर्टल (JanSamarth.in) वरून उपलब्ध आहे.

या योजनेचा उद्देश म्हणजे — ग्रामीण भागातील महिला, स्वयंसहाय्यता गट (Self Help Groups – SHGs) आणि आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांना स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी बँक कर्ज व व्याज सवलत देणे.

🔷 योजनेचा उद्देश (Objective)

🌾 ग्रामीण महिलांना स्वावलंबी बनवणे.
💰 उपजीविकेसाठी स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्यास प्रोत्साहन देणे.
👩‍👩‍👧‍👧 Self Help Groups (SHG) सक्षम करणे.
🏭 ग्रामीण भागात रोजगार निर्मिती व आर्थिक सक्षमीकरण साध्य करणे.

🔷 योजनेचे फायदे (Benefits)

✅ बँकांकडून कर्ज सहज उपलब्ध.
✅ व्याज सवलतीचा लाभ (Interest Subvention) — 7% पर्यंत व्याजदरावर कर्ज.
✅ वेळेत परतफेड केल्यास 3% पर्यंत अतिरिक्त व्याज सवलत.
✅ व्यवसाय, शेतीपूरक उपक्रम, पशुपालन, लघुउद्योग सुरू करण्यासाठी आर्थिक मदत.
✅ प्रशिक्षण व कौशल्य विकास कार्यक्रमांची संधी.

Online Form

🔷 कोण पात्र आहेत? (Eligibility Criteria)

👩 ग्रामीण भागातील महिला किंवा स्वयंसहाय्यता गट (SHG).
👨‍👩‍👧‍👦 आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटक (BPL कुटुंबे).
🏡 ग्रामीण भागात स्थायिक असणे आवश्यक.
📄 SHG गटाची नोंदणी स्थानिक ग्रामपंचायती किंवा DRDA (District Rural Development Agency) मध्ये झालेली असावी.

🔷 कर्जाचे स्वरूप (Loan Details)

💰 कर्ज मर्यादा: ₹50,000 ते ₹10 लाख (SHG गटाच्या क्षमतेनुसार).
📅 परतफेड कालावधी: 3 ते 7 वर्षांपर्यंत.
🏦 व्याजदर: 7% (सरकारी सवलतीनंतर).
💸 वेळेवर परतफेड करणाऱ्या लाभार्थ्यांना 3% व्याज सवलत.

🔷 कर्ज कोणत्या उपक्रमांसाठी घेता येते?
कुक्कुटपालन / दुग्ध व्यवसाय
शिवणकाम / हस्तकला / घरगुती उत्पादन
किराणा दुकान / भाजी मार्केट / छोटा व्यापार
अन्न प्रक्रिया / पापड, लोणचे, मसाले उत्पादन
शेतमाल साठवण व विक्री केंद्र

🔷 कोणत्या बँका सहभागी आहेत?

सरकारी बँक त्याच्या त्यांच्या नियमाने

🔷 आवश्यक कागदपत्रे (Documents Required)

📄 आधार कार्ड / पॅन कार्ड
📄 SHG नोंदणी प्रमाणपत्र
📄 गट सदस्यांची माहिती व फोटो
📄 बँक खाते तपशील
📄 व्यवसाय प्रकल्प अहवाल (Business Plan)
📄 ग्रामसेवक / DRDA यांचे प्रमाणपत्र

🔷 अर्ज प्रक्रिया (How to Apply)

1️⃣ अधिकृत वेबसाइटवर जा 👉 https://www.jansamarth.in
2️⃣ “Livelihood Loan” विभाग निवडा.
3️⃣ “Check Eligibility” वर क्लिक करून आपली पात्रता तपासा.
4️⃣ नोंदणी करा आणि ऑनलाइन अर्ज भरा.
5️⃣ आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा.
6️⃣ अर्ज संबंधित बँकेत ट्रान्सफर होईल.
7️⃣ बँक तपासणी करून कर्ज मंजूर करेल.

🔷 महत्वाचे दुवे (Useful Links)

🌐 जन समर्थ पोर्टल: https://www.jansamarth.in
🏛️ ग्रामीण विकास मंत्रालय: https://rural.nic.in
📘 NRLM योजना माहिती: https://aajeevika.gov.in

📌 सूचना : वरील माहिती ही फक्त मार्गदर्शनाकरिता आहे. अधिकृत अटी, शर्ती व ताज्या अपडेट्ससाठी संस्थेची वेबसाईट आणि आपण ज्या बँक मधून कर्ज घेणार आहे त्याबँकेची वेबसाईट पहा.