विद्यार्थ्यांसाठी व्याज सवलतीची योजना — Education Loan Subsidy Scheme

🔷 परिचय

Central Sector Interest Subsidy Scheme (CSIS) ही केंद्र सरकारची योजना आहे जी विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षणासाठी कर्ज घेताना व्याजावर सवलत देते.
ही योजना विशेषतः आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांसाठी (EWS) आहे, ज्यामुळे ते परदेशात किंवा भारतात उच्च शिक्षण घेऊ शकतात, आणि शिक्षणाचे स्वप्न पूर्ण करू शकतात.

🔷 योजनेचा उद्देश

• शिक्षणासाठी घेतलेल्या कर्जावर विद्यार्थ्यांना व्याज सवलत देणे.

• गरीब आणि मध्यमवर्गीय विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षणासाठी प्रोत्साहन देणे.

• शैक्षणिक खर्चामुळे शिक्षण थांबवू नये, हा योजनेचा मुख्य हेतू आहे.

🔷 पात्रता (Eligibility Criteria)

✅ भारतीय नागरिक असावा.
✅ विद्यार्थ्याने मान्यताप्राप्त (AICTE / UGC / Government approved) संस्थेत प्रवेश घेतलेला असावा.
✅ कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹4.5 लाखांपेक्षा कमी असावे.
✅ विद्यार्थ्याने Scheduled Bank कडून Education Loan घेतलेला असावा.
✅ कर्ज “Model Education Loan Scheme” अंतर्गत घेतलेले असावे.

🔷 कर्जाचा प्रकार आणि लाभ (Loan Benefits)

💰 कर्ज रक्कम: कोर्स व शिक्षण संस्थेनुसार ₹10 लाखांपर्यंत (भारत) किंवा ₹20 लाखांपर्यंत (परदेश).
📅 व्याज सवलत: शिक्षण पूर्ण झाल्यानंतरच्या “moratorium period” (कोर्स + 1 वर्ष) पर्यंत संपूर्ण व्याज सरकारकडून भरले जाते.
💸 त्यानंतर विद्यार्थ्याला मूळ + व्याज परतफेड करावे लागते.

🔷 योजनेचे फायदे (Benefits)

🎓 आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल विद्यार्थ्यांना शिक्षण पूर्ण करण्यासाठी मदत.
🌏 परदेशी शिक्षणासाठी देखील कर्जावर सवलत उपलब्ध.
🏦 सर्व राष्ट्रीयकृत आणि खाजगी बँकांमध्ये योजना लागू.
💡 EMI चा भार कमी होतो, त्यामुळे शिक्षणानंतर नोकरी सुरु झाल्यावर परतफेड सोपी होते.

🔷 कोणत्या बँका सहभागी आहेत?

सर्व राष्ट्रीयकृत आणि प्रमुख खाजगी बँका या योजनेत समाविष्ट आहेत:

🔷 आवश्यक कागदपत्रे (Documents Required)

📄 प्रवेश पत्र (Admission Letter)
📄 कॉलेज / विद्यापीठाची फी रचना
📄 विद्यार्थी व पालकाचे ओळख पुरावे (आधार, पॅन)
📄 उत्पन्न प्रमाणपत्र (Income Certificate)
📄 बँक कर्ज मंजुरी पत्र
📄 10वी / 12वी / पदवी गुणपत्रिका

🔷 अर्ज प्रक्रिया (How to Apply)

1️⃣ अधिकृत संकेतस्थळावर जा  
2️⃣ आपल्या बँकेमार्फत Education Loan अर्ज करा.
3️⃣ कर्ज मंजुरीनंतर, बँक विद्यार्थ्याची माहिती  पोर्टलवर अपलोड करते.
4️⃣ पात्र विद्यार्थी असल्यास व्याज सवलतीचा लाभ आपोआप लागू होतो.
5️⃣ विद्यार्थ्याने बँकेकडे उत्पन्न प्रमाणपत्र आणि प्रवेशपत्र जमा करणे आवश्यक आहे.

🔷 योजनेत मदत करणाऱ्या संस्था

• Department of Higher Education, Government of India

• Indian Banks’ Association (IBA)

• National Informatics Centre (NIC)

🔷 महत्वाचे दुवे (Useful Links)

📘 बँक मार्गदर्शक: https://www.iba.org.in
🎓 इतर विद्यार्थी योजना: https://www.vidyalakshmi.co.in

🎓 https://www.myscheme.gov.in

💻 Jan Samarth Portal ची अधिकृत वेबसाइट आहे —
👉 https://www.jansamarth.in

 📌 सूचना : वरील माहिती ही फक्त मार्गदर्शनाकरिता आहे. अधिकृत अटी, शर्ती व ताज्या अपडेट्ससाठी  संस्थेची वेबसाईट आणि आपण ज्या बँक मधून कर्ज घेणार आहे त्याबँकेची वेबसाईट पहा.